تخمدان پلی کیستیک چیست؟

پلی کیستیک شایع‌ترین اختلالات غدد درون ریز در زنان و شایع‌ترین علت نازایی ناشی از عدم تخمک گذاری یا همان تنبلی تخمدان است. که به نام سندروم آندروژنیک معروف است و در ۵ تا ۱۰ درصد زنان دیده می‌شود.

این بیماری در گذشته بیشتر مربوط به افراد چاق بوده، اما امروز گریبانگیر دختران جوان و حتی لاغر نیز شده است، که با علایمی‌ مانند جابه‌جایی در عادت ماهانه و رشد موهای زاید در نواحی چانه یا قفسه سینه و افزایش آکنه بروز داده می‌شود. در حقیقت نوعی عدم تعادل میان هورمون‌ها به وجود می‌آید که منجر به افزایش هورمون مردانه در خون شده و یا گیرنده‌ها نسبت به این هورمون حساس‌تر شده و به دنبال آن محیط بدن زنان تبدیل به یک محیط مردانه می‌شود.

علت‌های بیماری:

در طی چرخه تخمک گذاری، تخمدان‌ها علاوه بر هورمون‌های استروژن و پروژسترون هورمون‌های مردانه مانند تستوسترون را نیز ترشح می‌کنند. در این حین اگر بارداری رخ ندهد، ترشح این هورمون‌ها کاهش یافته و فرد بطور منظم دچار قاعدگی می‌شود. حال اگر اختلالی در ترشح این هورمون‌ها به وجود آید بطوریکه تخمدان‌ها مقادیر بالایی آندورژن که هورمون مردانه است را ترشح کنند و همچنین هیپوفیز، مقادیر بالای جسم زرد ترشح کند، چرخه نرمال قاعدگی مختل شده و فرد دچار پر مویی، آکنه و یا گاها بارداری می‌شود.

عدم تعادل در چرخه عادت ماهانه:

انسولین بالا:

پانکراس در بدن مسئول تولید هورمون انسولین است، که  این هورمون اجازه می‌دهد تا بدن از قند یا همان گلوکز استفاده کند و همانطور که می‌دانید منبع اصلی انرژی در بدن قند می‌باشد. حال اگر بدن شما نسبت به انسولین مقاوم شود، بدن برای تامین انرژی مورد نیاز انسولین بیشتر تولید و مهیا می‌کند که این مقدار اضافی انسولین موجب عارضه آندروژن (تولید هورمون‌های مردانه در بدن) در تخمدان‌ها می‌شود.

درجه پایین التهاب:

گلبول‌های سفید که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، در پاسخ به عفونت‌ها ماده‌ای را ترشح می‌کنند. التهاب‌ها می‌تواند منجر به ترشح گلبول‌های سفید شوند. این ترشح منجر به مقاومت انسولین و تجمع کلسترول (آترواسکلروز: از عوامل ایجاد عارضه قلبی می‌باشد) در رگ‌های خونی شده پیرو تحقیقات به عمل آمده زنان مبتلا به پلی کیستیک درجاتی از التهاب را دارند.

وراثت:

اگر پلی‌کیستیک در خانواده شما ریشه فامیلی دارد و خواهر یا مادر شما مبتلا بوده‌اند، امکان ابتلای شما نیز بالا خواهد بود.

راه‌کارهای پیشگیری و درمانی پلی کیستیک:

معاینه پزشک و آزمایش خون:

با ارایه یک نمونه خون می‌توانید میزان هورمون‌های تاثیر گذار در اختلالات قاعدگی و همچنین تست کلسترول، تری گلیسیرید و تحمل گلوکز را بررسی کنید.

سونوگرافی:

با انجام یک سونوگرافی واژینال یا شکمی‌ می‌توان، به بررسی ظاهری تخمدان‌ها و ضخامت دیواره رحم پی ببرید.

تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی: رژیم‌های غذایی گوناگونی برای زنان مبتلا به پلی کیستیک ارایه شده است. در این میان رژیم عذایی پرپروتیئن البته با میزان چربی دریافتی کم و همچنین رژیم حاوی کربوهیدرات با اندکس گلایسیمیک (میزان افزایش سطح انسولین پس از مصرف کربوهیدرات‌ها) پایین توصیه می‌شود.

ورزش:

در افراد مبتلا به این سندروم، استفاده از ورزش‌های هوازی و مقاومتی توصیه می‌شود. زیرا این ورزش‌ها سبب شکسته شدن مقاومت به انسولین شده و موجب بهبود علایم بیماری می‌شوند و با افزایش بافت عضلانی روند درمان سریعتر جلو خواهد رفت.

عمل جراحی:

اگر داروها و سایر راه‌کارهای ارایه شده تاثیری در روند درمان شما نداشته باشد، با صلاحدید پزشک مربوطه عمل جراحی لاپاراسکوپی توصیه می‌شود.

منبع: مثبت مگ