همواره والدین در مورد فرزندانشان دقت عمل داشته و موضوعات سلامتی و تربیتی آنها را پیگیری میکنند. یکی از نگرانیهای والدین عدم رشد کافی فرزندانشان است. در این میان والدینی که خواهان فرزند سالم از لحاظ روحی و جسمی هستند، پیش از تولد نوزاد باید نکات مهمی را رعایت کنند تا بتوانند یک فرزند سالم و مستعد رشد را به دنیا بیاورند. متخصصین اطفال عوامل عدم رشد کافی جسمانی در کودکان را تابع ۳ عامل ژنتیک، محیط و تغذیه میدانند.
ژنتیک
اگر در ژن کودک بلندقدی یا کوتاه قدی وجود داشته باشد، مستقیما در رشد قدی آن کودک تاثیر گذار است و میتواند کودک را بلندقد یا کوتاه قد کند. بنابراین در کودکانی که والدین یا یکی از نسبتهای فامیلی نزدیک با قد کوتاه دارند احتمال کوتاه قد شدن کودک افزایش مییابد.
محیط
نخستین محیطی که نوزاد در آن رشد و نمو پیدا میکند رحم مادر است. عواملی مانند سالم بودن رحم، نداشتن عفونت، سالم بودن جفت، کافی بودن گردش خون، نبود مشکلات و اختلالات خونی و عروقی تاثیر بسزایی در رشد و نمو کودک دارند. همچنین سالم بودن خون جنین، نبود بیماریهای ژنتیکی و مواظبت از کودک در برابر عفونتهای مادر نقش به سزایی روی رشد کودک دارد. یکی از عواملی که مستقیما در قد و وزن کودک تاثیرگذار است بیماریهای عفونی میباشد. برخی عادات نادرست مادر نظیر استفاده از الکل، مصرف دخانیات و مواد مخدر نیز نقش بسزایی در رشد کودک دارند.
تغذیه
یکی دیگر از عوامل موثر بر رشد کودک، تغذیه مادر در دوران بارداری است که بسیار نقش مهمی دارد. در واقع نوزادان مادرانی که ویارهای خاص دارند و یا اختلال تغذیهای دارند، یا دسترسی به غذای کافی و مواد مغذی مانند کربوهیدرات، پروتئینها، چربیها و ریز مغذیها نداشته باشند، دچار عدم رشد کافی میشوند. مادرانی که دچار کمخونی هستند، کودکان کوتاه قد و با وزن کم به دنیا میآورند و مادرانی که سوتغذیه پروتئین و انرژی داشته باشند قطعا کودکشان کم وزن خواهد شد و حتی موجب اختلال در فشار خون و بیماریهای قلبی کودک میشود. همچنین علم نیز ثابت کرده که تغذیه مادر در سلامتی و رشد منظم کودک بسیار نقش بسزایی دارد.
بنابراین پیشنهاد میشود یک برنامه غذایی منظم شامل انواع موادغذایی برای مادران باردار تنظیم شود.
منبع: مثبت مگ
خانمها با مادر شدن یک مسولیت بزرگ و خطیری را به دوش خواهند کشید که لازمه آن متعهد بودن است. یکی از اولین مسولیتها داشتن تغذیه مناسب در دوران بارداری و حتی بعد از زایمان است، زیرا مستقیما با تغذیه و سلامت کودک در ارتباط خواهد بود. برای جلوگیری از کاهش شیر و داشتن شیر مقوی در این مطلب با ما همراه باشید.
از عوامل مهمی که موجب کاهش میزان شیر در مادر میگردد، گرفتگی سر سینه و زمانبندی در شیردهی میباشد. با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و رفتاری این مشکلات به راحتی حل خواد شد.
راهکارهای ازدیاد شیر در مادران
مکیدن سینه از سوی کودک و تحریک سینه مادر، مهمترین مسیله برای ازدیاد شیر در مادر میباشد. مادران باید توجه داشته باشند که مکیدن سینه توسط نوزاد به عوامل بسیاری نظیر:
خوش طعم بودن شیر مادر: اجتناب از مواد غذایی چون سیر، پیاز، کلم و نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه، چای و نوشابه که موجب تحریک بیاشتهایی در نواد میگردد.
عدم استفاده از شیشه شیر و پستانک: برای کودک استفاده از شیشه و پستانک بسیار راحتتر از مکیدن سینه مادر میباشد، در نتیجه موجب کم شدن شیر مادر خواهد شد.
ورزش و فعالیت سنگین مادر: حرکات ورزشی و کارهای سنگین در دوران شیردهی توصیه نمیگردد، زیرا موجب ترشح اسید لاکتیک شده و نهایتا شیر مادر طعم تلخ میگردد و کودک از خوردن آن امتانع خواهد کرد.
زمانبندی در شیر دهی: رعایت زمانبندی برای شیر دهی فقط در هفتههای اول زایمان صورت گیرد، زیرا کودکان در چند هفته اول مدام در خواب هستند. اما با گذشت زمان و بزرگتر شدن نوزاد، هر وقت از شبانه روز که کودک نیاز و تمایل به شیر خوردن داشت دریغ نفرمایید.
محافظت از نوک سینه: توجه داشته باشید که نوک سینه همیشه تمیز بوده و دچار زخم نگردد، در اینصورت کودک از گرفتن و مکیدن اجتناب خواهد کرد.
آرامش روحی: قبل از استفاده از داروها و مواد خوراکی شیر افزا یک مادر باید از آرامش روحی برخوردار باشد، زیرا وجود استرس و درگیری ذهنی نه تنها باعث کاهش میزان شیر شده بلکه کیفیت شیر نیز دچار مشکل خواهد شد و نوزاد رغبت و تمایل کمتری برای گرفتن سینه نشان خواهد داد.
تعادل هورمونی: بسیاری از مشکلات بعد از زایمان نظیر کاهش شیر، افسردگی و ریزش مو از عدم تعادل و کمبود هورمونهای زنانه نشات میگیرد. بنابراین رژیم غذایی مقوی و درمان هورمونی به مادران توصیه میشود.
توصیههای تغذیهای برای ازدیاد شیر
برای ازدیاد و ترشح کافی شیر مادر مواد غذایی وجود دارند، که حاوی ترکیباتی نظیر فیتو استروژن، آرام بخشهای طبیعی و گیاهی، استروئیدهای گیاهی و تریپتوفان میباشند که کمک به عملکرد بهتر سلولهای عصبی و تولید وترشح شیر میکنند.
رازیانه: حاوی ترکیباتی است که سبب تغییرات هورمونی شده و در تولید شیر بسیار موثر خواهد بود.
سبزیجات برگ پهن و سبز: کلم، اسفناج، کاهو و ریحان از سبزیجاتی هستند که حاوی انواع مواد معدنی، ویتامینها، آنزیمها و فیتواستروژنها میباشند و مصرف آنها سبب ازدیاد شیر مادر میشود.
هویج و چغندر: این سبزیجات سرشار از مقدار زیادی بتاکاروتن هستند، که برای تولید شیر بسیار مورد نیاز بدن میباشند و همچنین حاوی روغنهای فرار و فیتواستروژن بوده که در تولید شیر مادر موثر هستند.
نوشیدنیها: برخی از نوشیدنیها نظیر آب، هنوانه، گرمک، ماءالشعیر و برخی از دم کردههایی که حاوی لاکتوژن بوده و کمک به ازدیاد شیر مادر میکنند.
منبع: مثبت مگ