اختلالات روانی در کودکان

نزدیک به ۵ میلیون کودک در آمریکا دارای برخی از انواع اختلالات روانی هستند که در تداخل با زندگی روزانه آنها می‌باشد. در هر سال برای حدود ۲۰ درصد از کودکان آمریکایی بیماری روانی تشخیص داده می‌شود.

اصطلاح بیمار روانی کاملا صحیح و دقیق نمی‌باشد، زیرا برخی عامل‌های فیزیکی نیز وجود دارد که شامل وراثت و مشکل شیمی مغز می‌باشد، که موارد ممکن است موجب توسعه اختلال مغزی گردد. به این ترتیب بسیاری از اختلالات مغزی را می‌توان با دارو و یا روان درمانی که نوعی مشاوره است و یا ترکیبی از هر دو نوع آنها درمان کرد.

به این ترتیب کودکی را می‌توان نرمال خطاب کرد که طیف وسیعی از رفتارها و توانایی‌های آنها سنجیده شود. به همین دلیل برای تشخیص اختلالات روانی باید کلیه رفتار کودک در خانه، خانواده، فامیل و درمیان همسالانش مورد بررسی قرار گیرد و همچنین سن و سایر علایم نیز در نظر گرفته شود.

شایعترین اختلال روانی در کودکان کدام است؟

انواع مختلفی از اختلالات روحی تاثیر گذار در کودکان و نوجوانان وجود دارد که شامل:

اختلال اضطراب: کودکانی که دچار اختلال اضطراب هستند، پاسخ به یک چیز خاص و یا شرایطی را با ترس و بیم می‌دهند، که همراه با یک نشانه فیزیکی نظیر تپش قلب سریع و عرق کردن می‌باشد.

نقص توجه (بیش فعالی): کودکانی که دارای مشکل بیش فعالی هستند به طور عمومی مشکلاتی نظیر عدم  تمرکز و توجه دارند، آنها تمایل به حرکت به طور ضربه‌ای دارند و به راحتی خسته می‌شوند و نا امید در انجام وظایفشان هستند.

اختلالات رفتار مخرب: کودکانی که دچار این اختلال هستند، تمایل به مقابله با قوانین و ایجاد از هم گسیختگی در اطرافشان دارند، مانند رفتارهای ناشایست در مدرسه.

اختلالات پیشرفت فراگیر: کودکان مبتلا به این اختلال در رابطه با تفکر درباره محیط پیرامون و فهم دنیای خارج بسیار گیج و مشکل‌دار هستند.

اختلالات رفع(حذف): رفتارهایی نظیر اختلالات شب ادراری از شایعترین این اختلال می‌باشد.

اختلال آموزش و ارتباط:این کودکان مشکلاتی در ذخیره سازی و پردازش اطلاعات دارند که مربوط به افکار و نظراتشان می‌باشد.

اختلالات خلق و خوی( عاطفی): وجود احساس مداوم غمگینی و تغییرات سریع خلق و خویی، افسردگی و دو  قطبی بودن که اخیرا به نام اختلال در نظم نیز شناخته شده است، که در دوران کودکی و شرایط نوجوانی شامل تحریک پذیری مزمن و همراه با طغیان مکرر عصبی می‌باشد.

اسکیزوفرنی: این اختلال شامل تحریف ادراکات و افکار است.

اختلالات تیک: افراد در این اختلال دچار حرکات ناگهانی، مکرر و غیر ارادی می‌شوند که اغلب بی‌معنی بوده و تیک نامیده می‌شوند.

برخی از امراض ذکر شده در بالا احتمال رخ دادن در سنین بزرگسالی را نیز دارند که می‌توانند در کودکی شروع شده و در بزرگسالی ادامه داشته باشند و این که یک کودکی بیش از یک اختلال رفتاری داشته باشد، به هیچ عنوان  غیر معمول نیست.

منبع: مثبت مگ

مرز تشخیص بیش فعالی و بازیگوشی در کودکان چیست؟

بیش فعالی و بازیگوشی در کودکان دو مبحث جدا از هم هستند و هیچ‌گاه کودکانی که به قول معروف شیطون‎اند را نمی‎توان گفت که مبتلا به اختلال بیش فعالی شده‎اند. برای تشخص یک کودک بیش فعال عوامل و راه‎های زیادی ذکر شده است اما واقعیت این است که یک عامل به تنهایی ثابت کننده رفتار بیش فعالی در کودک نیست.

بر اساس نظر کارشناسان علم روانشناسی بیش فعالی شایع‎ترین اختلال روانپزشکی در کودکان و نوجوانان به شمار می‌آید. بیش فعالی و فقدان توجه، در میان حدود ۸ تا ۱۰ درصد کودکان رواج دارد. همچنین در میان پسران سه تا پنج برابر دختران و مخصوصا در پسران اول خانواده شیوع بیشتری دارد و علت این تفاوت هنوز معلم نیست.

به طور کلی بیش فعالی یا ADHD در بیشتر موارد علت واضح و قطعی ندارد. اما منشا ژنتیک و عوامل بیولوژیک و ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی را می توان از مهمترین عوامل پیدایش این اختلال دانست.

مرز تشخیص بیش فعالی و بازیگوشی

نکته بسیار مهم مرز تشخیص کودکان بیش فعال با بچه‌های بازیگوش در این است که در کودکان سالم و بازیگوش فعالیت زیاد باعث کاهش بازده و عملکرد آنها نمی‌شود. به مفهوم دیگر این کودکان در کنار فعالیت زیاد جسمی، در روابط اجتماعی و تحصیلی خود، فرد موفقی به حساب می‌آیند، منتها در کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی با انجام فعالیت زیاد، اختلالات رفتاری و اختلال تحصیلی نیز دیده می‌شود.

بنابراین میزان فعالیت ملاک نیست بلکه عملکرد و کارایی کودکان است که مرز تشخیص کودکان بیش فعال و بازیگوش به حساب می‌آید.

خصوصیت‎های رفتاری در کودکان بیش فعال

1. این کودکان به هیچ وجه آرام و قرار ندارند و معمولا نمی‌توانند بدون حرکت در یک جا بمانند. حتی اگر مجبور به ماندن در یک جا باشند مدام تکان می‎خورند و با وسیله ای مثل ریشه‎های فرش یا قسمتی لباس‌شان بازی می‎کنند.
2. حواسشان به راحتی پرت می‎شود و همیشه منتظر وقایع جانبی هستند.
3. اغلب زیاد حرف می‎زنند.
4. اغلب وسایل شخصی‎شان را مثل مداد، کتاب، اسباب بازی‎شان را گم می‎کنند یا جا می‎گذارند.
5. معمولا تمرکز ندارند. این کودکان نمی‎توانند ذهن خود را معطوف به موضوع مورد نظر کنند و بعضا دچار افت تحصیلی می‎شوند.
6. رفتارهای خطرناک از خود نشان می‎دهند و از انجام این گونه کارها ترسی ندارند. برای مثال خود را تا نیمه از پنجره ساختمان بیرون می‎برند، یا اینکه ابزار آلاتی مثل پیچ گوشتی را داخل پریز برق می‎کنند و یا با وسایل خطرناکی مثل چاقو بازی می‎کنند.
7. معمولا همانند یک موتور روشن هستند و دایم در حال حرکت و جنب و جوش‎اند.
8. به قوانین احترام نمی‎گذارند و رعایت قوانین در مدرسه، خانه و اجتماع برایشان کار دشواری است.
9. در انجام همه کارها دخالت می‌کنند و بدون دعوت وارد گفت و گو یا بازی دیگران می‎شوند و سخنان دیگران را قطع می‎کنند.
10.   این کودکان معمولا نمی‌توانند دوستان پایدار داشته باشند، و به دلیل بروز دادن رفتارهای خاص دوستان‎شان را از دست می‎دهند. پس از شناسایی کودک بیش فعال حال باید مناسب‌ترین روش برخورد با این نوع اختلال را یافت.

چه کارهایی را باید انجام دهیم

1. اولین اقدام این است که آگاهی‌مان را نسبت به این بیماری بالا ببریم. با مطالعه و افزایش آگاهی و علم در این رابطه می‌توان برای مقابله با این مشکل برنامه‌ریزی کرد.
2. پاک کردن صورت مسئله و انکار و قبول نکردن این مشکل برای کودکان‎مان فقط باعث بدتر شدن این بیماری می‎شود.
3. والدین با به وجود آوردن بستر مناسب کودکان را به بازی‌های فکری و ایستا تشویق کنند.
4. ثبت نام این کودکان در کلاس‌های آموزشی و ورزشی که مقدار زیادی از نیاز به تحرک این بچه‎ها در این کلاس‌ها تخلیه می‎شود.
5. برای کارهای روزمره کودکان برنامه‌ریزی کنیم و کودکان را به انجام این برنامه‌ها تشویق کنیم.

کارهایی که نباید انجام دهیم

1. به هیچ وجه تنبیه بدنی نکنید. این کار در اکثر موارد نه تنها نتیجه‌ای ندارد بلکه نتیجه عکس می‎دهد.
2. حبس کردن کودکانی که دچار بیش فعالی هستند برای ادب کردن آنها را فراموش کنید.
3. از دستورات کلامی بپرهیزید و سعی کنید پیام‌هایتان را به صورت رفتاری منتقل کنید.
4. مقایسه کودک با دیگران و به رخ کشیدن رفتار صحیح سایر بچه‌ها صحیح نمی‌باشد.
5. به طور کلی انتظارات‎مان از این کودکان را کنترل کنیم و بدانیم که آنها به صورت پیش فرض به دستورات ما گوش نمی‎دهند.
6. یکی از نکات مهم که آموزگاران باید توجه داشته باشند این است که با کوچک‎ترین خطا نباید این دانش آموزان را از کلاس اخراج کرد، زیرا اینگونه افراد به دنبال همین جایزه‌ها هستند و نشاندن این کودکان در کلاس جداگانه نیز کار اشتباهی است.
7. در مقابل رفتارهای غلط این کودکان واکنش منفی نشان دهید و هرگز نباید در مقابل این‌گونه رفتارها خندید و آنها را تشویق کرد.

منبع: مثبت مگ